چهارشنبه آخر سال.....
آسیبهای چهارشنبه سوری
آسیبهای چهارشنبه سوری● سوختگی
خب در یك مراسم آتش بازی اولین مشكلی كه به ذهن هر كسی میرسد سوختگی است.سوختگی در اثر بوته های خشك خیلی شدید نیست. اما سوختگی چهارشنبه سوری این روزها كه انواع مواد محترقه استفاده میشود به این آسانیها خوب شدنی نیست. طبق آمار حادثه دیدگان در چهارشنبه سوری سال گذشته بیش از همه دچار سوختگی درجه یك و سطحی شدند و پس از آن سوختگی درجه ۲، پارگی، زخم و خراشیدگی و سوختگی درجه ۳ كه شدیدترین نوع سوختگی است، قرار دارد.
سوختگی های ناشی از بازی با مواد محترقه خطرناك در چهارشنبه سوری دارای دو نوع عوارض هستند. برخی از آنها به عنوان عوارض زود رس مطرح هستند و برخی در دراز مدت بر افراد عوارض ایجاد می كند. قطع عضو بدن از عوارض زودرس سوختگی ها است. عفونت ثانویه در محل زخم ناشی از سوختگی یك عارضه زودرس دیگر است.مشكلات روحی و عصبی از عوارضی است كه فرد دچار سوختگی در طولانی مدت به آن مبتلا می شود.
▪ نكته مهم:
در صورتیكه لباس شما آتش گرفت از دویدن خودداری كنید و بلافاصله بر روی زمین بغلتید. پتو وسیله مناسبی برای خاموش كردن فردی است كه لباسش آتش گرفته. استفاده از آب هم در این مواقع كمك كننده است ولی هرگز با استقاده از كپسولهای آتش نشانی اقدام به خاموش كردن افراد نكنید.
بد نیست بدانید سوختگی ها به ویژه سوختگی هایی كه از شدت بیشتری برخوردار است موجب دفع الكترولیت های بدن نظیر سدیم، پتاسیم بدن می شود كه دفع این الكترولیت ها نیز منجر اختلال فعالیت كلیه ها خواهد شد.دفع الكترولیت های بدن موجب می شود كه میزان اوره در بدن افزایش یابد كه این امر موجب از بین رفتن كلیه ها و به تدریج موجب دیالیزی شدن فرد نیز می شود.برای جلوگیری از این مسئله در مراكز درمانی بیمار را تحت معالجه با سرمهایی قرار می دهند كه به میزان مورد نیاز سدیم پتاسیم و سایر املاح را داراست با این وجود در برخی موارد درمانها موثر واقع نمیشود و فرد كلیه خود را از دست میدهد.
● آسیبهای چشم
كوری چشم در صورت اصابت مستقیم تركش های ناشی از انفجار مواد محترقه یكی از مواردی است كه زیاد در چهارشنبه سوری دیده میشود. میزان كوریها ایجاد شده به حدی است كه عنوان نابینایی در چهارشنبه سوری را به خود اختصاص داده است. بر اساس آمار موجود ۴۴ درصد از آسیب هایی كه در این مراسم وارد می شود، در چشم راست، ۷۳ درصد در چشم چپ و ۹۱درصد در هر دو چشم است، كه ۲۶ درصد آسیب ها به دلیل نارنجك، ۵۱ درصد به دلیل سیگارت و ۶ درصد نیز به علت فشفشه اتفاق می افتد. همچنین ۵۸ درصد آسیب دیدگان مردانی با میانگین سنی ۷۱ سال بوده اند.مراجعه سریع به چشم پزشك در صورت برخورد هر شیئی با چشم میتواند شدت ضایعه را كاهش دهد. در موارد خفیف با انجام مراقبت های طبی یا انجام اعمال جراحی می توان بینایی فرد را به او بازگرداند ولی متاسفانه در موارد شدید چارهای جز تخلیه چشم باقی نمیماند.
▪ نكته مهم :
بعد از هر گونه آسیب به چشم تنها كاری كه باید بكنید آن است كه چشم را با یك كاور ، بدون آنكه با خود چشم آسیب دیده تماس داشته باشد بپوشانید و بیمار را سریعا به یك مركز چشمپزشكی بفرستید. مراكز تخصصی چشم پزشكی در تهران عبارتاند از: بیمارستان فارابی(خیابان كارگر، نبش میدان قزوین)، بیمارستان امام حسین(خیابان نظام آباد)، بیمارستان لبافی نژاد(خیابان پاسداران.)
● ضایعات پوستی و ریوی
باید توجه داشته باشید كه هیچ ماده شیمیایی غیر خطرناكی وجود ندارد. نیترات پتاسیم، كلرات باریم، ارسنیك، نیترات سالیسیوم و پركلرات پتاسیم به كار رفته در مواد محترقه و منفجره به علت تركیب با اكسیژن و كربن همگی به نوعی خطرناك هستند و ممكن است حتی هنگام كار و تهیه، عوارضی را برای كارگران به همراه داشته باشد.
به عنوان مثال مواد شیمیایی با پایه كلروكلرات به لحاظ درجه آتشگیری بسیار پایین ناراحتیهای پوستی - ریوی ایجاد میكند؛ حتی در مقیاس بالاتر آثار خونی را بجا میگذارند. دردهای شكمی، سرگیجه، حالت استفراغ و اسهال و در برخی موارد ناراحتیهای تنفسی پیشرفته از آثار این مواد شیمیایی برای تولید كنندگان است.
تماس با تركیبات نیتراته سبب خوردگی پوست میشود. حساسیتهای پیشرفته بر روی غشای پوستی و حتی در صورت جذب از راه پوست سوختگیهای پیشرفته پوست از عوارض تركیبات نیتراته است.
تركیبات ذوب شده نیترات پتاسیم و سدیم میتواند سوختگیهای شدیدی را به وجود آورد، بیان كرد: خستگیهای بسیار شدید، سرگیجه و تنفس كوتاه از عوارض تماس با این تركیبات است این در حالیست كه تماس تنفسی با تركیبات سولفوره مسمومیتهایی را به بار خواهد آورد. تنفس پودرهای گوگردی هم آثار تنفسی، سرفههای شدید و تنگی نفس را در پی دارد. در صورتیكه مواد شیمیایی با پوست شما برخورد كرد بلافاصله آن را با آب فراوان شستشو دهید و به یك مركز درمانی مراجعه كنید.
● صداهای مرگبار
بسیاری از جوانان از ایجاد صداهای مهیب در این شب لذت میبند و به نوعی برای ایجاد صدای بلندتر با یكدیگر رقابت می كنند و اصلا فكر نمی كنند كه صداهای مهیب و ناهنجار سبب بروز ناراحتیهای روحی- روانی، سكتههای قلبی در افراد مسن و حتی سقط جنین در زنان باردار میشود.
▪ نكته مهم:
اگر پس از شنیدن صدای بلند ناهنجار دچار تپش قلب یا وزوزگوش یا كاهش شنوایی و علایمی شبیه این شدید، تنها كاری كه باید بكنید این است كه در یك فضای آرام استراحت كنید.در صورتی كه علایم بیش از ۴۲ساعت ادامه یافت به پزشك مراجعه كنید.
● بالاتر از سیاهی
میگویند بالاتر از سیاهی رنگی نیست.آخرین حادثهای كه ممكن است در این شب اتفاق بیفتد فوت حادثه دیده است.در سال گذشته ۵/۱ درصد كسانیكه سوانح منجر به فوت شده بود.مرگ به خاطر یك ترقه مرگ بسیار خنده داری است اما مطمئن باشید بالاتر از مرگ معلولیت و یك عمر حسرت خوردن است.این بار بالاتر از سیاهی مرگ رنگی هست. رنگ یك عمر در گوشه ای افتادن رنج كشیدن و حسرت خوردن.
● چند توصیه
با رعایت چند نكته ساده میتوانید چهارشنبه سوری خاطره انگیز و سلامتی را بگذرانید.
۱) هرگز مواد سوختنی و ترقه در مقادیر كم یا انبوه در منزل نگهداری نشود.
۲) از آتش زدن لاستیك ، هیزم و كارتن خالی در واحدهای مسكونی یا در معابر ، كوچه و خیابان خودداری كنید. چرا كه ضمن ایجاد آلودگیهای شدید در هوا سایر خطرات را در پی دارد.
۳) آتش بازی در نزدیكی وسایل نقلیه كه حامل بنزین و مواد سوختی هستند ، در صورت كمترین نشت و حتی در شرایط عادی ، این وسایل را به بمبی تبدیل می كند كه چاشنی انفجار آن كشیده شده است.
۴) در صورت روشن كردن آتش ، توصیه می شود آتش در حجم كم باشد و از ریختن مواد سریع الاشتغال نظیر نفت ، بنزین و سایر مواد اشتغالزا بر روی آتش به شدت خودداری شود.
۵) وجود یك كپسول خاموش كننده آتش نشانی پودری در نزدیك محوطه آتش ضروری است،
۶) از پرتاب فشفشه و موشك بر روی شاخه درختان ، پشت بام و بالكن منازل خودداری شود
۷) قبل از ترك محل روشن كردن آتش ، حتما از خاموش بودن آن مطمئن شده و توسط آب ، باقیمانده آن را كاملا سرد كرده و جمع آوری كنید.
۸) در صورت بروز هرگونه حریق یا حادثه ، ضمن حفظ خونسردی در اسرع وقت با شماره تلفن ۵۲۱ ستاد فرماندهی سازمان آتش نشانی تماس گرفته و مراتب را با ذكر نوع حادثه و نشانی دقیق اطلاع دهند.
۹) بسیاری از كودكان به دور از چشم والدین مواد را خریداری و در جیب، كیف و یا كمد نگهداری میكنند كه به علت درجه آتشگیری پایین به زودی مشتعل و خسارات فراوان جانی و مالی را به بار میآورند.
۱۰) از انداختن ظروف تحت فشار مثل كپسولها، اسپریهای حشره كش و …. به داخل آتش خودداری كنید زیرا به علت دارا بودن خاصیت انفجاری ذرات آن پرتاب و به داخل چشم وارد میشود
۱۱) هنگام استفاده از فشفشه دستانتان را باز نگه داشته و از جلوی صورت دور نگه دارید تا دچار سوختگی نشوند.
رضا سلامتیان
منبع : روزنامه سلامت
مطالب مرتبط