کودکان بیش‌فعال در برخی از خانواده‌ها مشکلاتی را به وجود می‌آورند اما مادران نباید نگران این کودکان باشند، چراکه این وضعیت کودکان قابل درمان است.
کودکان از لحاظ فعالیت‌های حرکتی با یکدیگر تفاوت دارند. از این رو با توجه به فعالیت‌های بی‌وقفه بعضی از کودکان این‌گونه به نظر می‌رسد که کودک از حرکت باز نمی‌ایستد.
کودکان بیش‌فعال در سنین پیش از دبستان بدون اینکه هدفی داشته باشند، بدون توقف می‌دوند، بالا می‌روند و می‌خزند و وقتی که بزرگتر می‌شوند ناتوانی مشخصی برای آرام نشستن داشته و به طور افراطی تمایل به بی‌قراری دارند.
*رفتارهای امین مانع حضورمان در جمع شده است
خانی مادر امین در شکایت از رفتارهای کودکش می‌گوید: امین از صبح زود که از خواب بلند می‌شود به دویدن و پریدن از روی مبل، میز، تختخواب و دیگر اسباب خانه مشغول می‌شود.
وی ادامه می‌دهد: امین به لحاظ جسمی بسیار لاغر بوده و در مراجعه به پزشک نیز علت این نحیف بودن فعالیت بیش از حد او اعلام شده است.
این مادر اضافه می‌کند:
گاهی با کارهایش آن‌قدر کلافه‌ام می‌کند که او را محکم در آغوش می‌گیرم و با اینکه سعی می‌کنم با حرف‌هایم او را آرام کنم، باز هم احساس می‌کنم در آغوشم چیزی او را به حرکت وا می‌دارد.
وی می‌گوید: به خاطر فعالیت‌های بیش از حد امین، من و پدرش از حضور در بسیاری از جمع‌های خانوادگی و دوستانه صرف نظر می‌کنیم، چراکه جا و مکان برای فعالیت‌های بی‌وقفه او تفاوتی ندارد.
*علت بیش‌فعالی معلوم نیست
روانشناس زنجانی در خصوص بیش‌فعالی اظهار کرد: ADHD یا اختلال بیش‌فعالی و فقدان توجه، یک اختلال رفتاری شایع است که حدود 10-8 درصد کودکان به آن مبتلا هستند.
رباب فرهادیان با بیان اینکه احتمال تشخیص این اختلال در پسران سه برابر دختران است ولی علت این تفاوت هنوز مشخص نشده است، گفت: کودکان بیش‌فعال بدون فکر کردن عمل می‌کنند، بیش از اندازه فعالند و در تمرکز کردن مشکل دارند.
این روانشناس عنوان کرد: این کودکان متوجهند که والدین چه انتظاری از آنها دارند اما برآورده ساختن این انتظار برایشان مشکل است، چون نمی‌توانند آرام بنشینند، دقت کنند یا به جزئیات توجه کنند. البته بیشتر کودکان در سنین خردسالی به ویژه اگر مضطرب یا هیجان‌زده باشند چنین رفتارهایی از خود نشان می‌دهند اما در کودکان بیش‌فعال این علائم مدت زمان طولانی وجود دارد و در شرایط و محیط‌های مختلف بروز می‌کند.
*علائم بیش‌فعالی از نوع بی‌توجهی
فرهادیان با اشاره به اینکه سه نوع اختلال بیش‌فعالی و فقدان توجه تشخیص داده شده که هر کدام الگوی رفتاری خاصی دارد، علائم بیش‌فعالی از نوع بی‌توجهی را این‌گونه عنوان کرد:
1- ناتوانی در توجه به جزئیات و بی‌دقتی در تکالیف مدرسه یا سایر فعالیت‌ها
2- مشکل در ادامه دادن توجه و حفظ دقت در طی فعالیت‌ها
3- مشکل آشکار در گوش دادن
4- مشکل در پیروی از دستورات
5- بی‌نظمی
6- اجتناب از کارهایی که به تلاش ذهنی و تفکر نیاز دارد
7- گم کردن اسباب‌بازی‌ها، کتاب‌ها و وسایل
8- واکنش بیش از حد به محرک‌ها
9- فراموشی در فعالیت‌های روزانه
*علائم بیش‌فعالی از نوع بیش‌فعال ـ برانگیخته
وی علائم بیش‌فعالی در نوع بیش‌فعال - برانگیخته را نیز 9 مورد نام برد:
1- بی‌قراری و نا‌آرامی
2- مشکل در حفظ حالت نشسته
3- دویدن بیش از حد و یا بالا و پایین پریدن
4- ناتوانی از بازی کردن در سکوت
5- به نظر می‌رسد که همیشه در حرکت و آماده رفتن هستند
6- زیاد صحبت می‌کند
7- قبل از اینکه سوال تمام شود پاسخ می‌دهد
8- منتظر ایستادن و در صف ایستادن برایشان سخت است
9-حرف دیگران را قطع می‌کنند و فضولانه وارد بحث دیگران می‌شود
*نوع سوم بیش‌فعالی شایع‌تر است
این روانشناس با اشاره به نوع سوم بیش‌فعالی گفت: نوع سوم بیش‌فعالی که شایع‌تر نیز هست شامل ترکیبی از علائم بیش‌فعالی نوع اول و دوم است و نکته قابل توجه اینکه کودکان مبتلا به بیش‌فعالی بدون درمان دارویی و یا بدون رفتاردرمانی نمی‌توانند رفتار خود را کنترل کنند.
*درمان مناسب کودک را آرام خواهد کرد
وی با اشاره به اینکه این اختلال به عملکرد خانوادگی، اجتماعی و تحصیلی کودک آسیب می‌رساند، تاکید کرد: با درمان مناسب، کودکان می‌توانند بیاموزند که چگونه با این مشکل کنار بیایند و علائم خود را کنترل کنند.
*تشخیص به ارزیابی کامل نیاز دارد
فرهادیان با بیان اینکه در بسیاری از موارد بیش‌فعالی توسط پزشک عمومی درمان می‌شود، متذکر شد: آزمون یا آزمایشی که بیش‌فعالی را تشخیص دهد وجود ندارد بلکه تشخیص، به یک ارزیابی کامل نیاز دارد و در پاره‌ای از موارد ممکن است کودک به متخصص اعصاب، روانپزشک و یا روانشناس ارجاع داده‌شود و در نهایت، علائم و اطلاعات جمع‌آوری و تشخیص داده شده و سپس درمان آغاز می‌شود.
